Ο συντηρητικός ή αστικός σοσιαλισμός

Ένα τμήμα της αστικής τάξης θέλει να απαλύνει τα < κοινονικά δεινά > γιά να δισφαλίσει τη διαιώνιση της αστικής κοινωνίας.
Εδώ ανήκουν οικονομικοί παράγοντες, φιλάνθρωποι, ουμανιστές, ευεργέτες των εργαζόμενων τάξεων, οργανωτές αγαθοεργιών, πολέμιοι της κακομεταχείρησης ζώων, ιδρυτές συλλόγων υπερ της μετριοπάθειας, κάθε λογής και διαλογής μεταρρυθμιστές....

..... Μια δεύτερη, λιγότερη συστηματική αλλά περισσότερο πρακτική εκδοχή αυτού του σοσιαλισμού προσπάθησε να αποτρέψειψτην εργατική τάξη από κάθε επαναστατική ενέργεια, με το επιχείρημα ότι δεν είναι η τάδε ή η δείνα πολιτική αλλαγή που θα μπορούσε να την ωφελήσει αλλά μόνον η αλλαγή των υλικών όρων διαβίωσης, των οικονομικών συνθηκών.Κάνοντας, όμως, λόγο για αλλαγή των υλικών όρων διαβίωσης, ο σοσιαλισμός αυτός δεν εννοεί κατά κανέναν τρόπο την κατάλυση των αστικών παραγωγικών σχέσεων- πράγμα εφικτό μόνο δια της επαναστατικής οδού- παρά μόνο κάτι βελτιώσεις διοικητικού χαρακτήρα που δεν αποκλίνουν ουσιωδώς από τις παραγωγικές αυτές σχέσεις και συνεπώς δεν μεταβάλλουν σε τίποτα τη σχέση κεφαλαίου και μισθωτής εργασίας,, αλλά στην καλύτερη περίπτωση μειώνουν προς όφελος της αστικής τάξης το κόστος της κυριαρχίας της και ελαφρύνουν τα δημοσιονομικά βάρη του κράτους της.
Την αντάξια έκφρασή του τη βρίσκει ο αστικός σοσιαλισμός εκεί που καταντά κούφιο ρητορικό σχήμα.
Ελεύθερο εμπόριο! Προς το συμφέρον της εργατικής τάξης. Προστατευτικοί δασμοί! Προς το συμφέρον της εργατικής τάξης. Φυλακές κελιά και κρατητήρια; Προς το συμφέρον της εργατικής τάξης. Αυτή είναι η τελευταία λέξη του σοσιαλισμού των αστών, η μόνη που εννοούν σοβαρά.
Ο σοσιαλισμός τους εξαντλείται τελικά στον ισχυρισμό ότι οι αστοί είναι αστοί- προς το συμφέρον της εργατικής τάξης.

Από το Μανιφέστο του κομμουνιστικού κόμματος των Καρλ Μαρξ και Φρήντριχ Ένκελς το 1848.